Yüksek sıcaklıklar sebebiyle yiyeceklerdeki bakteriler daha süratli çoğalır ve yazları besin zehirlenmeleri bundan dolayı daha yaygındır. İşte besin zehirlenmesinin emareleri ve en yaygın sebepleri.
Bazı hastalıklar bilhassa yazları ortaya çıkar. Bunların içinde besin zehirlenmesi de vardır.
Yazları, sıcaklıkların daha yüksek olduğu ve insanların pikniklerde ve kamplarda açık havada yiyecek yeme olasılıklarının daha yüksek olduğu durumlarda besin zehirlenmesi riski artar.
Yazları besin zehirlenmesi riski 2 nedenden dolayı artar. Birincisi, hava çoğu zaman sıcaktır, bundan dolayı salmonella ve E. coli şeklinde besin zehirlenmesine yol açan bakterilerin gelişemsi daha kolaydır. Ek olarak yazları açık hava etkinlikleri daha çok yapılır. Açık havada, piknikte yada kamp yaparken yiyecek pişirirken yada yiyecek yerken buzdolabı, lavabo yada bulaşık makinesi şeklinde mutfağın avantajlarına erişilmez ve bu da çeşitli bozulmalara yol açabilir.
Bu sindirim sistemi enfeksiyonu, bakteriler, parazitler, virüsler yada toksik maddelerle kontamine olmuş yiyecek yada su tüketiminden oluşur. Besin zehirlenmelerine en oldukça yol açan besinler şarküteri ürünleri, süt ürünleri, et, yumurta, balık, deniz ürünleri ve mantardır.
Yaz periyodu besin zehirlenmesine elverişlidir bundan dolayı ısı bakteri üremesini hızlandırır. Ek olarak yazları daha çok pişmemiş besin tüketilir ve yiyecekleri güneşte yada açık havada bırakma riski daha yüksektir.
Besin zehirlenmesi emareleri
Emareler enfeksiyonun kaynağına bağlı olmakla beraber, mide ağrısına çoğunlukla ishal ve kusma birlikte rol alır ve bu da vücudun su ve mühim elektrolitlerini kaybetmesine niçin olur. Kaybedilen sıvı yerine konmazsa, zehirlenmenin en yaygın komplikasyonu olan dehidrasyon, doğrusu vücudun susuz kalması ortaya çıkabilir.
Bu yüzden hastalık ilk olarak daha çok su ve çay içme ile tedavi edilir. Tercih edilen sıvılar çaylar, mineral içeren ve mineralleri yenileyen maden suyu yada limonlu sudur. Oldukca fazla şekerden kaçınmanız şartıyla gazlı içecekler de kullanılabilir.
Besin zehirlenmesi emareleri yemekten derhal sonrasında yada 72 saate kadar ortaya çıkabilir. Emareleri rejim ve sıvı tedavisi ile çoğu zaman 1 ila 5 gün sürer.
Besin zehirlenmesi emareleri çoğu zaman kontamine yiyecekleri yedikten sonraki 24 saat içinde hızla ortaya çıkar. Emareler, ilgili mikroorganizmaya ve kişiye bağlı olarak hafifçe yada şiddetli olabilir.
Besin zehirlenmesi şu şekilde kendini gösterir:
– Kusma
– İshal
– Karın ağrısı
– Yoğun bitkinlik
– Ateş ve baş ağrısı
– Dehidrasyon
Bozulmuş gıdaların en yaygın 3 sebebi
Besin bozulmalarına ve dolayısıyla besin zehirlenmelerine yaygın olarak 3 bakteri türü niçin olur:
Escherichia coli
En sık olarak et, domates ve marulda bulunurlar. İshal şeklinde emareler çoğu zaman yemekten 12 ila 20 saat sonrasında ortaya çıkar. E. coli, idrar ve sindirim enfeksiyonlarının yaygın bir sebebi olmasına karşın, patojenik türü yüksek ateş, kanlı dışkı ve hemolitik üremik sendrom şeklinde emarelere niçin olabilir.
Salmonella
En oldukça azca pişmiş yumurta, tavuk ve kırmızı eti süt ürünleri, kremalı bisküviler ve dondurmada bulunur. Emareleri karın ağrısı, ateş ve ishaldir.
Stafilokok
Çoğunlukla öksürme, hapşırma yada dokunma kanalıyla yiyeceklere bulaşır. Kremalı pastalar, dondurma ve mayonez şeklinde yiyeceklerin üstünde bulunan bu bakteri, hastalığa yol açan bir zehir oluşturur.
Besin zehirlenmesi riskini azaltmak için ipuçları
Yiyecekleri saklarken ve hazırlarken daima dikkatli olun. Bu rahat besin güvenliği kurallarına uyarak besin zehirlenmesi riskini azaltabilirsiniz.
Temizleme
– Bakterilerin yayılmasını önlemek için ellerinizi ve yüzeylerinizi sık sık sudan geçirin.
– Yiyecekleri ellemeden ilkin ve et yada kümes hayvanlarını elledikten, tuvaleti kullandıktan yada bir evcil hayvana dokunduktan sonrasında ellerinizi ılık, sabunlu suyla minimum 20 saniye sudan geçirin.
– Kampa yada pikniğe gitmeden ilkin temiz su deposu olup olmadığını öğrenin. Yoksa, hazırlık ve temizlik için su yada tek kullanımlık bezler yada dezenfektan losyonlar ve kağıt havlular getirin.
– Artıkları saklamak için temiz plastik torbalar yada kaplar getirin.
– Taze meyve ve sebzeleri daima akan temiz suyla sudan geçirin. Yiyeceklerin yüzeyinde bakteri olup olmadığını bir tek görüntüsüne, kokusuna yada tadına bakarak anlayamazsınız.
Ayırma
– Çapraz bulaşmayı önlemek için taze yiyecekleri ve pişmiş yiyecekleri ayrı tutun.
– Soğutucuyu doldururken, sıvıların öteki yiyeceklerin üstüne damlamaması için pişmemiş et ve kümes hayvanlarını sıkıca sarın ve alt kısmına yerleştirin.
– Pişmemiş et yada kümes hayvanları ile temas etmiş tabakları, kapları ve kesme tahtalarını pişmiş gıdalar için kullanmadan ilkin sudan geçirin.
Pişirme
– Zararı dokunan bakterileri öldürdüğünüzden güvenli olmak için yiyecekleri uygun sıcaklığa ulaşana kadar pişirin.
– Pişmiş yiyecekleri hemen hemen sıcakken yiyin. Yiyecekleri yavaşça soğumaya bıraktığınızda bakterilerin büyüyebileceğini ihmal etmeyin.
Buzdolabında
– Soğuk kalması ihtiyaç duyulan yiyecekleri soğuk tutun. Yiyecekleri oda sıcaklığında bırakmak, besin zehirlenmesi riskini artırır.
– Normalde buzdolabında gizlenen bozulabilir yiyecekler sıcaklığın 4° C’nin altında tutulacağı bir soğutucuda saklanmalıdır.
– Buzdolabında eti yada kümes hayvanlarını en alta yerleştirin, peşinden yiyecekleri ilk kullanmayı düşündüklerinizle biten ters sırada dizin.
– Bir taşınabilir soğutucu kullanıyorsanız bunu arabanın en serin yerinde, gölgede ve direkt güneş ışığından uzak tutun. Soğutucuyu mümkün olduğunca azca açın.
– İçecek soğutucusunu daha sık açacağınız için, içecekler için bir soğutucu ve bozulabilir ürünler için ayrı bir soğutucu kullanın.
– Yemekten sonrasında kalanları en kısa sürede soğutucuya koyun.
