Dünya genelinde 18 binden fazla vakaya ulaşan maymun çiçeği virüsü grip benzeri emareler ve cilt lezyonlarıyla ortaya çıkıyor ve emareler hastalığın gidişatına nazaran belirli bir sıra ile yaşanıyor.
Monkeypox yada bir öteki adıyla maymun çiçeği virüsü ateş, baş ağrısı, vücut ağrıları ve bitkinlik benzer biçimde emarelerle grip benzeri bir duruma niçin olur. Birkaç gün devam eden alevden sonrasında cilt lezyonları ortaya çıkar.
Berrak bir sıvıyla dolan yaralar sonrasında kururlar ve sonrasında düşerler, sadece ciltte yara izleri bırakırlar. Döküntü yüzde, avuç içlerinde ve ayak tabanlarında, ek olarak dil ve cinsel organlarda yoğunlaşır. Emareler çoğu zaman 2 ila 4 hafta sürer.
Maymun çiçeği salgını, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafınca 23 Temmuz Cumartesi günü internasyonal bir halk sağlığı acil durumu olarak deklare edildi. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Kısacası, oldukça azca bildiğimiz ve internasyonal sıhhat düzenlemelerinin kriterlerini karşılayan yeni bulaşma yolları ile dünyaya hızla yayılan bir salgınla karşı karşıyayız” dedi.
Maymun çiçeği iyi mi yayılır?
Maymun çiçeği virüsü, enfekte bir hayvandan, enfekte bir kişiden yada virüsle kontamine olmuş malzemelerle temastan yayılabilir. Virüs ek olarak annenin plasenta bariyerini geçebilir ve fetüse ulaşabilir.
Monkeypox virüsü, enfekte bir hayvanın ısırması yada tırmalaması yada enfekte hayvanların ürünlerinin yenmesi kanalıyla hayvandan insana bulaşabilir. Afrika kemirgenlerinin maymun çiçeğinin insanlara bulaşmasında rol oynadığından şüphelenilse de, yırtıcı doğada hangi hayvanların virüsü barındırdığı hemen hemen bilinmiyor.
Kişiden kişiye bulaşma, enfekte bir kişinin vücut sıvıları yada yaraları ile yada enfekte bir kişinin vücut sıvılarına yada yaralarına dokunan giysiler benzer biçimde malzemelerle direkt temas kanalıyla gerçekleşir. Maymun çiçeği kapmaya yatkın kişiler, hastalık bulaşmış bir kişiyle uzun soluklu yakın temasta bulunan yada bu şahıs tarafınca kontamine olmuş nesneleri tutan kişilerdir. Monkeypox, insanoğlu içinde cinsel temas kanalıyla da bulaşabilir.
Maymun çiçeği tedavi edilebilir mi?
Hastalık çoğu zaman hafiftir ve emareler çoğu zaman birkaç hafta sonrasında düzelir. Ender de olsa ciddi vakalar ve ölümler meydana gelebilir. Maymun çiçeği tedavisi çoğunlukla destekleyici tedaviden oluşur. Maymun çiçeği için hususi tedaviler yoktur ve insanlarda maymun çiçeği enfeksiyonu için tedavilerin klinik etkinliği hakkında oldukça azca veri vardır.
Bir çok durumda çiçek hastalığı için onaylanmış belirli antiviraller kullanılır.
Belirtilerin sırası
Maymun çiçeği hastalığının ilk emareleri solunum yolu hastalığı yada grip benzeridir. Ateş, vücut ağrıları, baş ağrıları ve bitkinlik ortaya çıkabilir. Sadece bunlar enfeksiyondan yalnız 2 hafta sonrasında ortaya çıkar.
Maymun çiçeğinin kuluçka süresi bu yüzden oldukça uzundur. Virüs vücuda girdiğinde ilkin iç organları etkisinde bırakır.
Peşinden, lenfatik sistemi etkileyen virüs, lenf düğümlerinin şişmesine niçin olur.
Son olarak, eller, ayaklar, yüz, ağız ve cinsel organlarda bir döküntü oluşur. Kabarık şişlikler yada ağrılı, irin dolu kırmızı papüller olarak görünürler.
Emareler aşağıdaki sırayla görünür:
1. Grip benzeri durum: Ateş, vücut ağrıları, baş ağrısı, güçsüzlük.
2. Lenfadenopati: Şişmiş lenf bezleri.
3. Döküntü
